Spółka komandytowo-akcyjna (SKA) korzyści i wady

26-07-2012

Spółka komandytowo-akcyjna (SKA) to forma prawna o rosnącej popularności. Wynika to z dążenia do minimalizacji obciążeń fiskalnych przy równoczesnym wyłączeniu odpowiedzialności osobistej z tytułu prowadzenia działalności. Znanym i popularnym rozwiązaniem jest zakładanie spółek komandytowych z udziałem spółki z o.o. jako jedynego komplementariusza (sp. z o.o. sp. k.). SKA z udziałem spółki z o.o. jako jedynego komplementariusza łączy w sobie zalety rozwiązania sp. z o.o. sp.k., dodatkowo oferuje także inwestorom pewne dodatkowe korzyści.
Według danych zaprezentowanych w Gazecie Prawnej z dnia 11 czerwca 2012 r., w 2011 roku największą dynamiką wzrostu nowych spółek charakteryzowała się właśnie SKA (wzrost o 44 proc.), w rezultacie na koniec 2011 roku było zarejestrowanych 1513 podmiotów tego typu.

Wzrost zainteresowania SKA ma związek z korzystną dla podatników linią orzecznictwa, potwierdzoną wydaną przez Ministra Finansów interpretacją ogólną, wydaną na podstawie art. 14a § 1 Ordynacji podatkowej nr DD5/033/1/12/KSM/DD-125 z 11 maja 2012 r. w zakresie opodatkowania dochodów niebędącego komplementariuszem akcjonariusza spółki komandytowo-akcyjnej (więcej na ten temat w publikacji o opodatkowaniu akcjonariuszy SKA).

SKA regulowana jest przez Ustawę z 15.09.2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 ze zm.) zwaną dalej „KSH".
Zgodnie z art 125 KSH, SKA jest nieposiadającą osobowości prawnej spółką osobową, mająca na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której wobec wierzycieli za zobowiązania
spółki co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia (komplementariusz), a co najmniej jeden wspólnik jest akcjonariuszem.
Konstrukcja spółki jest hybrydowa. Zgodnie z art. 126 KSH - do pewnych zagadnień stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące spółki jawnej (stosunek prawny i wkłady komplementariuszy) oraz odpowiednio przepisy dotyczące spółki akcyjnej (dotyczy to w szczególności kapitału zakładowego, wkładów akcjonariuszy, akcji, rady nadzorczej i walnego zgromadzenia). Generalnie w odniesieniu do praw i obowiązków akcjonariusza w SKA., stosuje się odpowiednio przepisy KSH dotyczące spółki akcyjnej.
Spółkę reprezentują komplementariusze, których nie pozbawiono prawa reprezentowania spółki. Akcjonariusz może reprezentować spółkę jedynie jako pełnomocnik. Podobnie jak w przypadku spółki akcyjnej, akcje SKA mogą być imienne oraz na okaziciela. Akcje są zbywalne i mogą być przedmiotem publicznego obrotu.
Komplementariusz oraz akcjonariusz uczestniczą w zysku spółki proporcjonalnie do ich wkładów wniesionych do spółki, chyba że statut stanowi inaczej. Podobnie jak w spółce komandytowej istnieje ti możliwość ustalenia optymalnego dla komandytariusza/akcjonariusza poziomu udziału w zyskach takiej spółki niezależenie od wielkości wniesionego wkładu.

SKA - korzyści:
- Akcjonariusz nie odpowiada za zobowiązania SKA (uwaga: w przypadku zamieszczenia nazwiska albo firmy (nazwy) akcjonariusza w firmie spółki akcjonariusz ten odpowiada wobec osób trzecich tak jak komplementariusz.)
- Komplementariusz odpowiada za zobowiązania SKA całym swoim majątkiem (Wniesienie przez komplementariusza wkładu na kapitał zakładowy nie wyłącza jego nieograniczonej odpowiedzialności za zobowiązania spółki).
- Przezroczystość podatkowa - brak podwójnego opodatkowania, gdyż SKA jako spółka osobowa. Dochody spółek osobowych nie stanowią odrębnego przedmiotu opodatkowania, lecz opodatkowanie następuje wyłącznie na poziomie wspólników.
- Odroczenie w czasie opodatkowania zysków SKA po stronie akcjonariusza niebędącego komplementariuszem do momentu wypłaty dywidendy
- Część zysku spółki przeznaczona na reinwestycje (zatrzymane w SKA) nie będzie podlegać opodatkowaniu
- Możliwość pozyskiwania kapitału poprzez emisję akcji, także możliwość wprowadzenia SKA do obrotu publicznego
- Anonimowość akcjonariuszy w przypadku wyemitowania przez SKA akcji na okaziciela
- W spółce komandytowo-akcyjnej można ustanowić radę nadzorczą (jednakże jeżeli liczba akcjonariuszy przekracza dwadzieścia pięć osób, ustanowienie rady nadzorczej jest obowiązkowe)
- Komplementariusze mają decydujący wpływ na działania podejmowane przez SKA bez konieczności uczestniczenia w pokryciu kapitału zakładowego
- Udział w zysku spółki jest określany w statucie i może być określony w sposób niezależny od wielkości wniesionego wkładu
- Tańsza alternatywa do wykorzystywania funduszy inwestycyjnych zamkniętych
- Zgodnie z interpretacją Ministra Finansów przychody akcjonariuszy z tytułu udziału w zysku SKA należy traktować jako przychody z działalności gospodarczej. W konsekwencji, w przypadku akcjonariuszy będącymi osobami fizycznymi, w/w dochód podlega połączeniu z pozostałymi przychodami (o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 Ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych), a to oznacza - wobec braku jakiegokolwiek wyłączenia - prawo wyboru opodatkowania na zasadach ogólnych lub podatkiem liniowym 19%.

SKA - wady:
- Minimalny kapitał zakładowy w wysokości 50 tysięcy złotych
- Wyższe koszty obsługi księgowości - dopuszczalna jest wyłącznie pełna księgowość (w przypadku gdy komplementariuszem jest celowa spółka z o.o. należy dodatkowo uwzględnić koszt prowadzenia pełnej księgowości również dla tej spółki)
- Konieczność sporządzenia statutu SKA w postaci aktu notarialnego (Osoby podpisujące statut są założycielami spółki. Statut powinni podpisać co najmniej wszyscy komplementariusze).
- Uchwały walnego zgromadzenia powinny być umieszczone w protokole sporządzonym przez notariusza
- Prowadzenie spraw korporacyjnych spółki jest bardziej skomplikowane ze względu na podleganie w zakresie większości regulacji tym samym co spółki akcyjne.
- Opodatkowanie dochodów akcjonariuszy jako przychodów z działalności gospodarczej a nie jako dochódów kapitałowych może być przeszkodą w przypadku próby pozyskiwania inwestorów oraz wprowadzenia SKA do obrotu publicznego. Ze względu na inną formę rozliczania dochodów z tytułu udziału w zyskach w SKA w porównaniu do podatku u źrodła z tytułu udziału w zyskach spółek akcyjnych, SKA jako forma inwestycyjna może okazać się nieatrakcyjna (w szególności dla osób fizycznych rozliczających się na zasadach ogólnych i osiągających dochody w górnym progu podatkowym).
Na grucie KSH w odniesieniu do praw i obowiązków akcjonariusza SKA stosuje się odpowiednio przepisy KSH dotyczące spółki akcyjnej, z tego powodu także dochody akcjonariusza z udziału w zyskach SKA powinny być potraktowane jako dochody kapitałowe. Wynika to ze stanowiska jakie wyraził w swoim wyroku WSA w Gdańsku w wyroku z 6 marca 2012 r. (I SA/Gd 1104/11) a wcześniej NSA w uchwale w siedmioosobowym składzie z 16 stycznia 2012 r. (II FPS 1/11). Według ww. wyroków to spółka, a nie akcjonariusz, prowadzi działalność gospodarczą i generuje zyski. Przychód akcjonariusza uzyskiwany jest z praw majątkowych, w stosunku do którego obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wypłaty dywidendy.

Ten artykuł oraz inne nasze publikacje znajdziesz na portalu kancelariepodatkowe.pl

Artykuły powiązane:
Odpowiedzialność za długi w spółce komandytowej